حسین کریمی مقدم؛ سوگند قاسم زاده؛ علی اکبر ارجمندنیا
چکیده
مدیریت هیجان یکی از چالشهای نوجوانان در جهان امروز است که میتواند با شیوههای فرزندپروری در خانواده مرتبط باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خانواده مبتنی بر طرحواره بر مدیریت هیجان در نوجوانان ناسازگار انجام گرفتهاست. پژوهش حاضر از نظر هدف، جزء پژوهشهای کاربردی است و برحسب نحوۀ گردآوری دادهها، از نوع پژوهشهای ...
بیشتر
مدیریت هیجان یکی از چالشهای نوجوانان در جهان امروز است که میتواند با شیوههای فرزندپروری در خانواده مرتبط باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خانواده مبتنی بر طرحواره بر مدیریت هیجان در نوجوانان ناسازگار انجام گرفتهاست. پژوهش حاضر از نظر هدف، جزء پژوهشهای کاربردی است و برحسب نحوۀ گردآوری دادهها، از نوع پژوهشهای نیمهآزمایشی با طرح دوگروهی و انتساب تصادفی با پیشآزمون، پسآزمون است. جامعه آماری این تحقیق شامل نوجوانان با مشکلات رفتاری دوره اول متوسطه شهر بجنورد میباشد. شرکتکنندهها، بالاترین نمره ناسازگاری را در پرسشنامه مبتنی بر تجربه آخنباخ فرم والدین (CBCL) کسب کرده و سپس در دو گروه کنترل و آزمایش با تعداد 15 نفر در هر گروه به صورت تصادفی قرار گرفتند. شرکتکنندگان دو گروه، قبل و بعد از اجرای برنامه مداخله، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) و پرسشنامه تنظیم رفتاری هیجان (BERQ) را به عنوان پیشآزمون و پسآزمون دریاقت و تکمیل کردند. افراد گروه آزمایش طی 13جلسه مورد آموزش خانواده مبتنی بر طرحواره قرار گرفتند و گروه کنترل در این مدت هیچ گونه مداخلهای دریافت نکرد. نتایج تحقیق در رابطه با تنظیم رفتاری هیجان نشان میدهد که برنامه آموزش خانواده مبتنی بر طرحواره بهطور معناداری در سطح 01/0p= بر مولفههای «کناره گیری» و «جستجوی حمایت اجتماعی» موثر بوده و در سطح 05/0=p بر مولفههای «اقدام به کارهای دیگر»، «رویارویی فعال» و «نادیده گرفتن» تاثیری نداشته است. همچنین یافتهها در رابطه مولفههای تنظیم شناختی هیجان، یعنی «راهبردهای سازشیافته» و «راهبردهای سازشنایافته» در سطح 01/0=p معنادار است. آموزش خانواده مبتنی بر طرحواره میتواند در برخی موارد موجب بهبود و افزایش مولفههای مدیریت هیجان در نوجوانان با مشکلات رفتاری شود و از پیشگیری تا توانبخشی تاثیرگذار باشد.